Perceptie: vanuit welk perspectief kijk jij naar je werknemers?
Perceptie, een onderwerp waar wij geen genoeg van krijgen. Het heeft iedere dag invloed op ons denken en op ons werk zonder dat we hier voldoende bij stil staan. En dat terwijl het een belangrijk onderdeel is van een goede samenwerking. We leggen je uit hoe het proces van exposure, aandacht en interpretatie tot uiting komt. En hoe het komt dat twee personen het oneens kunnen zijn en toch allebei gelijk hebben.
Perceptie in een notendop
Perceptie is een belangrijk onderdeel om een goede samenwerking tot stand te laten komen. Je herkent het vast wel. Er doet zich een situatie voor op kantoor (exposure) waar jij heel anders tegenaan kijkt dan jouw collega. Beiden proberen jullie elkaar te overtuigen met je eigen standpunten (aandacht) maar zonder succes. Dat je anders over een situatie denkt, betekent niet per direct dat de ander ongelijk heeft (interpretatie). Alsnog proberen we in dit soort situaties elkaar te overtuigen van ons eigen gelijk. De oplossing hier zou zijn om de situatie vanuit ieders perspectief te leren bekijken en bespreken. Je kijkt immers door een andere bril naar de wereld en juist dát verschil wil je op tafel krijgen (perceptie).
Wat we in de praktijk veel voorbij zien komen is de perceptie van verschillende generaties. Generatie-Z heeft op dit moment veel te maken met vooroordelen. Dit is niet iets nieuws, want zo’n 10 jaar geleden hadden de Millennials, die toen nieuw op de arbeidsmarkt kwamen, ook te maken met vooroordelen. Gen Z wordt lui genoemd. Ze zouden niet willen werken, kunnen weinig druk aan en hebben een andere werkethos. Is dit wel zo? Is de kritische vraag die we onszelf mogen stellen.
“We zien dingen niet zoals ze zijn, maar zoals wij zijn.”
Perceptie in conflict
We hebben tal van voorbeelden waarbij we met elkaar in conflict kunnen raken omdat we de verschillen in perceptie niet meenemen in het gesprek. We hebben hierover een voorbeeld wat zich eerder bij ons voordeed:
Een werkgever zoekt nieuwe collega’s. Alleen verloopt dit proces niet echt succesvol. Vooral de jongere generatie weten ze niet aan te spreken, omdat het altijd weer uitloopt op verschillende wensen en behoeften. Deze werkgever vindt dat de jonge generatie hoge eisen stelt op het gebied van salaris en vrije tijd. Fulltime werken zit er eigenlijk niet meer bij, constateert hij. ‘Ze willen graag flexibel werken en meer van hun vrijheid kunnen genieten.’ Hierin erkennen we dat vanuit werkgeversperspectief dit zeker een uitdaging is. Alleen we begrijpen de wensen van Gen-Z ook. Dit gaat namelijk niet alleen over de werving van nieuw personeel, maar ook over hoe je bent opgegroeid en de ontwikkelingen in de maatschappij.
Deze werkgever laat weten een zoon te hebben van 17 jaar (ook Gen-Z). Een zoon die geen bijbaan heeft omdat hij geen zin heeft in werken. ‘Frustrerend’, vindt deze werkgever. Zijn zoon heeft als weerwoord dat hij het niet nodig vindt om te werken. Hij heeft alles al wat hij nodig heeft, zoals een scooter, een Playstation, een telefoon en genoeg kleren. Dit heeft hij allemaal gekregen van zijn ouders. Hij is dus niet opgevoegd om te werken voor je eigen spullen. Terwijl zijn vader hem graag ziet werken zodat ie bezig is en zichzelf ontwikkeld.
Een mooie spiegel die in dit voorbeeld voorgehouden kan worden. Beiden kijken vanuit een andere perceptie naar het doel van werken. In dit specifieke voorbeeld ligt er ook nog een uitdaging om als ouder of als werkgever naar de situatie te kijken.
Perceptie en elkaar begrijpen
Kortom, er zijn factoren die bepalen welke perceptie je hebt. In dit voorbeeld zal de vader zijn kind niet tekort willen doen. De oudere generaties zijn de generatie die de Gen-Z’ers hebben geleerd dat er meer is in het leven dan alleen werken. Het is dus niet gek dat flexibel werken mede daardoor onderdeel is van het wensenlijstje.
Waar komt het verschil in generaties en werkethos vandaan? Ons brein kiest de snelste weg. Dat is vaak heel handig, maar hierdoor vergeten we soms dat een situatie van meerdere kanten bekeken kan worden.
Wat ontwikkelde zich door de jaren heen? Wat geef je zelf misschien mee in de opvoeding van jouw kinderen? Met welke (andere) technologische ontwikkelingen heeft een nieuwe generatie te maken? Wat speelt er op de arbeidsmarkt? Wat doet de huizenmarkt?
Dit zijn allemaal vragen die je jezelf kunt stellen als je – vanuit werkgeversperspectief – belachelijk hoge wensen voorgeschoteld krijgt. Elkaar begrijpen waar je vandaan komt helpt om de situatie om te turnen naar een positievere gedachtegang.
Verandering is goed.
Van elkaar leren, open staan voor elkaar en blijven communiceren. Dat brengt ons allemaal verder. Verandering is goed. En daar hebben we nieuwe kijk op de wereld voor nodig.
Meer weten over perceptie op de werkvloer?
Doordat er vier verschillende generaties op de werkvloer rondlopen, krijg je te maken met generatieperspectieven. Een uitdaging, maar vooral een kans om samenwerkingen te versterken en innovaties op te pakken. Onze adviseurs zijn gespecialiseerd in ontwikkelprogramma’s voor teams, leiders en individuen om vanuit diverse perspectieven samen te werken.
